- عمو مجله ای
- سه شنبه ۲ مهر ۹۸
- ۱۰:۳۵
- ۰ نظر
آیا سن تربیت کودک مربوط به دوره خاصی است؟ همه پدر و مادرها می خواهند کودک خود را به بهترین شکل تربیت کنند و از همان اولین روزهای زندگی کودک به دنبال بهترین نحوه برخورد با کودک و پرورش او هستند. اما خیلی از والدین به درستی نمی‌دانند در چه سنی چه رفتاری با کودک مناسب‌تر است. آگاهی از سن مناسب برای تربیت کودک و چگونگی آن والدین مانند راهنمایی همیشگی برای پیشبرد رفتاری متناسب با درک کودک ارائه می دهد.
سن تربیت کودک و رفتارهای متناسب در هر دوره از رشد در این مقاله بررسی شده است. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. هم چنین می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله آموزش تربیت کودک مراجعه کنید.
بهترین زمان و سن برای تربیت کودک
اساسا یادگیری برای کودکان سن دقیقی ندارد. در نتیجه سن تربیت کودک را نمی توان به طور دقیق به یک دوره خاص اختصاص داد. در واقع از همان ابتدای زندگی کودک، والدین می توانند بر رفتار او تاثیر بگذارند. برای مثال رفتارهای ساده ای مثل بغل کردن کودک، نگاه کردن و صحبت کردن در سنین پایین، یا پاسخ به نیازهای جسمانی و عاطفی از همان اوایل زندگی بر شکل دهی شخصیت، عاطفه و رفتارهای بعدی فرزندتان تاثیر می گذارد. حتی بر اساس برخی پژوهش ها از دوران پیش از تولد صحبت کردن مادر، ایجاد آرامش با موسیقی، تغذیه مناسب و دور بودن از استرس و تنش ها بر تحول کودک تاثیر دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر از سن تربیت کودک زیر یک سال کلیک کنید.
با این حال تربیت مستقیم کودک عموما در سنی آغاز می شود که او قدرت درک و پاسخ کلامی را پیدا می کند. در ادامه سن تربیت کودک را با توجه به دوره های حساس و مهم رشدی و نیازهای مختص هرکدام تقسیم بندی کرده ایم. به این ترتیب در هر بخش با نکات تربیتی مربوط به آن سن آشنا خواهید شد. برای دریافت اطلاعات بیشتر از نکات تربیتی فرزندان و مراحل رشدی کلیک کنید.
سن تربیت کودک | تربیت در 18 ماهگی
در این سن کودک دستورات کاملا ساده را درک می کند، اما به طور کامل توانایی اجرای دستورات پیچیده تر را ندارد. در این سنین بهتر است دستوراتی که به کودک می دهید خیلی ساده و مشخص و با اشاره حرکت دست باشد. در ضمن دستوری که به کودک می دهید برای همان لحظه باشد و هر گاه می خواهید کودک رفتار درست را انجام دهد، بهتر است باز هم دستور را در لحظه تکرار کنید. انتظار نداشته باشید کودک حرف های شما را تا مدت ها بعد در ذهن نگه دارد و باز هم اجرا کند.
سن تربیت کودک | تربیت در 2 تا 3 سالگی
به دلیل رشد کلامی در این مرحله می توان قوانین و چهار چوب های مشخصی را برای کودک تعیین کرد. نکته ای که در این سن تربیت کودک وجود دارد این است که به طور قابل ملاحظه ای رفتارهای لجوجانه و بهانه گیری در کودک مشاهده می‌شود. چرا که این سن زمانی است که او کم کم یاد می گیرد شخصیت مستقلی پیدا کند و به همین خاطر در جهت تحول استقلال خود از کلماتی نظیر نه، نمی خوام، مال خودمه و ... زیاد استفاده می کند.
به اصطلاح می‌گویند کودک در "سن نه" قرار دارد. در این سن سعی کنید نسبت به رفتار لجبازانه کودک صبر و حوصله داشته باشید. به خاطر داشته باشید، واکنش های افراطی، یا تنبیه های بدنی نه تنها تاثیر مثبتی ندارند بلکه این لجبازی ها را بیشتر می کند. بنابراین برای کودک قوانین ساده و مشخصی بگذارید. نسبت به مقاومت او واکنش های افراطی و خشن نشان ندهید و بیشتر سعی کنید به رفتار مثبت کودک توجه کرده و با پیروی از دستورات و رفتارهای مثبتش او را تحسین و تشویق نمایید. این کارها مقاومت کودک را کمتر و تمایلش به پیروی کردن را بیشتر می‌کند.
برای آگاهی بیشتر در مورد بهانه گیری کودک کلیک کنید.
برخورد با خساست و پرخاشگری کودک در سنین 2 تا 3 سال
همچنین در این سن احساس مالکیت خیلی زیاد است و کودک نسبت به هر چیزی که مربوط به اوست مثل اسباب بازی ها، وسایلش و افراد مهم زندگی اش خیلی حساس می شود. در واقع هر چیزی که کودک، مالک آن است با ایجاد هویت او پیوند خورده است.
به عبارتی گرفتن وسایل کودک این حس را به او می دهد که هویتش از او گرفته شده. پس اگر فرزندتان در این سن با گرفته شدن وسایلش یا قبول نکردن درخواستش واکنش عصبانیت شدید نشان داد، تعجب نکنید. خساست یا پرخاشگری کودکتان صفاتی مختص سن او هستند. مگر اینکه بیش از حد و غیر قابل کنترل شود. سعی کنید به صورت افراطی و با عصبانیت واکنش نشان ندهید. بلکه بیشتر با او کنار بیایید و رفتار درست را روشن و واضح از او بخواهید. هم چنین به او قدرت انتخاب بیشتری دهید و به احساس مالکیتش نسبت به وسایل احترام بگذارید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سن تربیت کودک 2 تا 3 سال کلیک کنید.
سن تربیت کودک | 3 تا 4 سالگی
کودکان در این سن کمتر لجباز هستند و مقاومتشان نسبت به دستورات و قوانین کم می شود. از این سن بیشتر تمایل دارند توسط بزرگسالان تایید شوند و به اصطلاح دختر خوب یا پسر خوبی باشند. همچنین در این سن بیشتر قدرت درک صحبت ها و توانایی مکالمه پیچیده تر را پیدا می کنند. با اینکه در این برهه کودکان بیشتر به دیگران توجه می کنند با این حال هنوز خود محوری در آن ها وجود دارد.
به این معنا که نمی توانند مسایل را از زاویه دید دیگران ببینند. بنابراین قوانین را خیلی روشن بیان کنید. مسائل را به زبان ساده و طوری که از زاویه دید آن ها قابل درک باشد برایشان توضیح دهید. از این سن بهتر است در مورد تاثیر کارشان و احساسی که در دیگران ایجاد می شود بیشتر توضیح دهید. برای مثال " اگر دم گربه را بکشی خیلی دردش می گیرد." این توضیحات در پرورش هوش هیجانی کمک زیادی به فرزندتان می کند. هم چنین از آنجایی که در این سنین دیدگاه و توجه دیگران به کودک برایش خیلی مهم می شود تا می توانید رفتارهای مثبتش را بیان کنید، تحسین کنید و پاداش بدهید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه سن تربیت کودک 3 تا 4 سال و هوش هیجانی کودک کنید.
4 تا 5 سالگی
ذهن کودکان از این سنین بیشتر قانون مند شده و آن ها بیشتر گرایش دارند قوانین منظم را اجرا کنند. از این سنین کودکان رفتن به محیط های آموزشگاهی مثل پیش دبستانی را شروع می کنند. همچنین توانایی شناخت آن ها بیشتر می شود. از حدود 6 سالگی به بعد بیشتر می توانند مسایل را از زاویه دید دیگران درک کنند. در واقع خودمحوری سه سالگی آن ها تعدیل شده است. بنابراین از این سنین می توانید قوانین بیشتری بگذارید و مسایل و دلایل تربیتی را بر اساس درکشان توضیح دهید. کودک در این سن طبیعتا سازگاری بیشتری با محیط پیدا می کند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سن تربیت کودک 4 تا 5 سال کلیک کنید.
6 تا 12 سالگی
کودکان از این سنین از قدرت استدلال و تفکر منطقی برخوردار می شوند. می توانند در مورد رفتار درست و غلط در شرایط مختلف اظهار نظر کنند و بیشتر آن را تشخیص دهند. بهتر است پدر و مادر در مورد دلایل رفتار و رفتارهای مناسب در موقعیت ها با کودکشان گفت و گو کنند و بیشتر نظر آن ها را در این مسائل بپرسند. هرچه گفتگوی منطقی با کودک بیشتر باشد، بهتر می تواند رفتارهای مناسب فردی و اجتماعی را یاد بگیرد و قدرت شناخت و درک مسائل در او بیشتر می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقاله تربیت کودک 6 تا 12 سال مراجعه کنید.
نوجوانی به بعد
سن تربیت کودک تا نوجوانی همچنان ادامه دارد. در دوره نوجوانی پدر و مادر با فرزندشان معمولا به چالش های زیادی برمی خورند. چرا که نوجوان به دنبال شکل دادن به هویت دلخواه خود است و به خیلی از قوانین تن نمی دهد. در این سن هم، واکنش های افراطی و برخوردهای سختگیرانه می تواند رفتارهای منفی نوجوان را تشدید کند. پس بهتر است دیدگاه ها و نقطه نظر فرزندتان را بیشتر در نظر بگیرید و به او به عنوان فردی دارای هویت مستقل تر نگاه کنید.
قوانین وچارچوب های خانواده را حفظ کنید اما در رعایت آن ها انعطاف پذیری بیشتری به خرج دهید. در واقع نباید والدین نظارت خود را از فرزندشان بردارند چرا که نوجوانی دوره بسیار حساسی است و رها کردن فرزند می تواند دارای عواقب زیادی باشد. در عین حال بیشتر به او فرصت دهید، هم چنین به ایجاد استقلال و انتخاب های شخصی اش تا حد ممکن احترام بگذارید تا بتواند شخصیت قوی تر و دارای اعتماد بنفس بیشتری را پرورش دهد. برای اطلاع از نحوه رفتار صحیح با نوجوانان کلیک کنید.
نکات کلی تربیت کودک
با توجه به آنچه گفته شد در ادامه به چند نکته کلی در مورد سن تربیت کودک و فرزندتان اشاره خواهیم کرد:
- در هر سن بنا به میزان درک کودک قوانین بگذارید
- قوانین باید مختصر، ساده و روشن باشد.
- هرچه قوانین تربیتی در طول روز کمتر باشد احتمال پذیرش و انجام آن بیشتر است.
- حتما به رفتارهای مثبت توجه کنید و آن ها را تشویق کنید.
- پاداش هایی برای بیشتر شدن رفتارهای مثبت و کم شدن رفتار غلط داشته باشید.
- اگر قولی می دهید حتما انجام دهید؛ همچنین تهدیدی نکنید که نتوانید انجام دهید! ( مثلا اگر بازم بالا پایین بپری از مهمونی می ریم، در حالیکه نمیتوانید مهمانی را ترک کنید)
- هرگز تنبیه بدنی نکنید! کتک زدن نه تنها رفتار بد را کاهش نمی دهد بلکه می تواند اثر عکس داشته باشد.
- می توانید برای رفتار بد کودک محرومیت های کوچک در نظر بگیرید مثل خاموش شدن تلویزیون.
-تا جایی که می توانید در مورد قوانین تربیتی و دلایل آن با کودکان منطقی صحبت کنید. این صحبت در هر سن بسته به میزان درک کودک می باشد.
منبع: حامی هنر زندگی
